Lớp Học Đảo Ngược Là Gì? Khám Phá Chi Tiết Về Mô Hình Flipped Classroom

Lớp học đảo ngược – Flipped Classroom là một mô hình giáo dục bài bản, buộc học sinh phải tiếp nhận thông tin một cách thụ động, thay vì chủ động trong quá trình học tập. Đây là mô hình vô cùng quen thuộc trong các trường dạy học ngày nay, đặc biệt là những lớp học lấy giáo viên làm trung tâm.

Vậy cụ thể Flipped Classroom là gì? Ưu và nhược điểm của lớp học đảo ngược là gì? Thực trạng triển khai Flip Classroom như thế nào? Hãy cũng MONA Media tìm hiểu chi tiết ở nội dung dưới đây.

Flipped classroom là gì?

Trước khi bắt đầu tìm hiểu khái niệm lớp học đảo ngược là gì, chúng ta cần hiểu rõ sự khác biệt giữa flipped learning và cách dạy học truyền thống.

Trong cách dạy học truyền thống, giáo viên sẽ chuẩn bị bài giảng và học sinh làm bài tập về nhà trước khi vào lớp. Bài mới sẽ được giảng trong giờ học, nếu có thời gian thừa sẽ dùng để luyện tập tại lớp. Do đó, việc giảng và nghe giảng chiếm phần lớn thời gian của một buổi học, cụ thể chỉ còn lại khoảng 10% thời gian để luyện tập trên lớp.

Vậy thì giải pháp mà “Flipped Learning” đưa ra chính là… hãy đảo ngược quá trình này. Dạy học theo mô hình Flipped Classroom đó là học sinh sẽ xem bài giảng của giáo viên trước để nắm rõ nội dung và định hướng của bài giảng. Khi vào lớp, học sinh sẽ thảo luận và nghiên cứu sâu hơn về chủ đề đó cùng giáo viên.

Cấu trúc mô hình lớp học đảo ngược

Mô hình lớp học đảo ngược Flipped Classroom thường được chia thành 2 giai đoạn như sau:

Giai đoạn 1: Tìm hiểu, nghiên cứu về các kiến thức mới

Giai đoạn này của mô hình lớp học đảo ngược được diễn ra hoàn toàn tại nhà và cả giảng viên và người học đều có những nhiệm vụ riêng. Cụ thể:

• Giáo viên: Tiến hành tìm hiểu kiến thức, thông tin, xác định mục tiêu cho bài học và chuẩn bị bài giảng. Sau đó, giáo viên sẽ quay video bài giảng và cung cấp cho học sinh qua các nền tảng trực tuyến.
• Học sinh: Xem và tìm hiểu và ghi chép lại các ý chính, các vấn đề còn thắc mắc về các tài liệu, video bài giảng được cung cấp bởi giáo viên. Đồng thời, học sinh có thể tự làm các bài tập cấp thấp và tham khảo thêm các nguồn tài liệu khác để tự củng cố kiến thức, và chuẩn bị cho buổi lên lớp sắp tới.

Giai đoạn 2: Đi sâu vào kiến thức

Giai đoạn này của phương pháp dạy học lớp học đảo ngược được diễn ra tại lớp học, thúc đẩy tương tác hiệu quả giữa giảng viên và học sinh. Về chi tiết, các hoạt động của giảng viên và học sinh trong giai đoạn này sẽ diễn ra theo:

• Giáo viên: Giáo viên phụ trách môn học sẽ tiến hành tổ chức các buổi thảo luận đa dạng hình thức, đưa ra các câu hỏi và giải đáp chi tiết về các thắc mắc của học sinh. Đồng thời chốt lại kiến thức trọng tâm của bài và truyền tải thêm các kiến thức chuyên sâu.
• Học sinh: Nêu lên những câu hỏi, thắc mắc của bản thân về các kiến thức mà học sinh đã tự tìm hiểu và tổng hợp tại nhà. Tham gia vào các cuộc thảo luận, thuyết trình cá nhân, nhóm hoặc tham gia vào các trò chơi củng cố kiến thức của giáo viên.

Ưu điểm của lớp học đảo chiều Flipped Classroom

Dạy học theo mô hình lớp học đảo ngược sẽ có nhiều ưu điểm nổi bật, bao gồm:

Học sinh có nhiều quyền kiểm soát hơn

Tất nhiên, trong một lớp học lấy học sinh làm trung tâm, thì đó chính là điều kiện để học sinh có thể phát triển năng lực vốn có của mình và kiểm soát việc học của bản thân tốt hơn. Bằng cách giao các bài học ngắn về nhà, học sinh có thể:

• Tự do điều phối các công việc và học tập theo tốc độ riêng của mỗi người.
• Tạm dừng hoặc tua lại các bài đã đọc, note lại các câu hỏi cần lời giải đáp và sử dụng các vấn đề cần quan tâm để làm chất liệu thảo luận với giáo viên, bạn bè trong lớp.

Điều đó tạo thêm điều kiện để các học sinh có thời gian tìm hiểu về một số khái niệm nhất định mà không bị chậm hơn so với nhịp tiếp thu của cả lớp, đồng thời nhận được sự hỗ trợ kịp thời từ phía bạn bè, giáo viên.

Kết quả của quá trình của việc ứng dụng phương pháp dạy học lớp học đảo ngược này là, không chỉ thành tích của học sinh được cải thiện, mà hành vi của học sinh trong lớp cũng được nâng cao đến mức đáng kể.

Khuyến khích việc học tập, lấy học sinh làm trung tâm

Lớp học đảo ngược có đặc trưng là dành nhiều thời gian để học sinh có thể làm chủ các kỹ năng, thông qua các dự án và công tác thảo luận.

Điểm mạnh của việc này là nó khuyến khích học sinh cùng nhau dạy và học các khái niệm, dưới sự dẫn dắt bài học của giáo viên. Thông qua việc làm chủ quá trình học tập của bản thân, họ có thể sở hữu những kiến thức đã đạt được chứ không chỉ học thuộc lòng một dạng kiến thức suông, từ đó, tạo sự tự tin với những kiến thức đã tiếp tục.

Cũng phải nói thêm là bản thân giáo viên cũng có thể xác định vấn đề về cách tư duy hoặc vận dụng khái niệm của học sinh hay khả năng tương tác trực tiếp để đưa ra giải pháp hướng dẫn thích hợp.

Dễ dàng để tiếp cận bài học

Miễn là bạn có quyền truy cập công nghệ, bạn sẽ dễ dàng tiếp cận với các nội dung bài học mà không cần phải lo sợ bỏ lỡ các buổi học như các phương pháp học tập truyền thống.

Nhờ các video bài giảng có sẵn, học sinh nghỉ học vì các lý do bất khả kháng như đau ốm, tham gia các hoạt động thể thao, đi chơi hoặc các trường hợp khẩn cấp khác,… có thể nhanh chóng bắt kịp tiến độ học tập. Điều này cũng đồng thời tạo điều kiện để giáo viên linh hoạt hơn trong việc điểm danh học sinh.

Tạo điều kiện cho phụ huynh biết tình hình trong lớp học

Khác với các lớp học theo phương pháp giảng dạy truyền thống, Flipped Classroom cho phép phụ huynh có thể truy cập và xem các video bài giảng của học sinh bất cứ khi nào. Điều này giúp các phụ huynh có thể hỗ trợ việc học của con em mình được tốt hơn, đồng thời có cái nhìn sâu hơn về chất lượng giảng dạy tại cơ sở mà con họ đang được tiếp nhận.

Cải thiện việc học trở nên hiệu quả hơn

Nếu được thực hiện đúng cách thì trong một lớp học đảo ngược Flipped Learning, trẻ em sẽ có nhiều thời gian tận hưởng việc học hơn, hoặc là được vui chơi hoặc thực hành nhiều hơn.

Hầu hết chúng ta ở thời điểm hiện tại đều tiếp nhận nền giáo dục với phương pháp truyền thống. Và hẳn là chúng ta đều sẽ không xa lạ vì ai cũng đều trải qua thời học sinh triền miên làm bài tập về nhà. Thực tế, một nghiên cứu tiến hành quan sát các học sinh lớp 9-12 đã chỉ ra rằng học sinh dành đến 38 giờ/tuần để làm bài tập về nhà. Đây là khối lượng công việc khổng lồ, không chỉ gây quá tải với học sinh mà còn tạo ra áp lực đối với giáo viên, những người liên tục chỉ định và giao việc.

Nhờ có giáo án lớp học đảo ngược, các bài giảng online chỉ dài 10 phút, điều này giúp cả học sinh lẫn giáo viên có thêm thời gian dành cho các mối quan tâm khác như bạn bè, gia đình và sở thích cá nhân.

Môi trường học tập linh hoạt

Học sinh – sinh viên được lựa chọn thời gian và địa điểm học tập cũng như hình thức học phù hợp với trình độ của mình.

Tương tự với các học sinh – sinh viên, phía giáo viên có thể linh hoạt trong việc điều chỉnh thời gian học trên lớp sao cho hợp lý. Những tương tác cũng trở nên tích cực và không bị gói gọn trong những bài học khô khan, tạo mối liên kết tốt với học sinh – sinh viên.

Nội dung bài học được xây dựng có chủ ý

Học sinh – sinh viên có thể dừng lại ở những phần bài học trọng tâm, những phần học sinh chưa hiểu để khái quát hơn về vấn đề, tránh lan man và dành thời lượng không phù hợp cho bài học, lướt qua những ý đã nắm được.

Vì học sinh xem trước bài giảng và hướng dẫn ở nhà, họ sẽ có định hướng trong việc đặt câu hỏi, thảo luận, đào sâu vấn đề khi lên lớp. Thời gian cần đến sự tập trung cao độ được rút ngắn, giúp tinh thần học tập minh mẫn hơn.

Đây cũng là một giải pháp tiết kiệm năng lượng, thời gian cực hữu hiệu. Giờ đây, chỉ cần một Powerpoint/ video được thiết kế, quay dựng 1 lần và được chia sẻ với các bạn khác để thay thế tất cả các yếu tố phụ đạo, dạy thêm cho những bạn chưa theo kịp.

-> Tham khảo thêm các bài viết để xây dựng nội dung bài giảng thu hút:

• Cách làm bài giảng điện tử bằng phần mềm Powerpoint
• Cách làm giáo án trình chiếu dạy online hiệu quả cho giáo viên
• Top 10 phần mềm soạn giáo án điện tử E-learning được tin dùng nhất

Nhược điểm của mô hình lớp học đảo ngược Flipped Classroom

Tuy nhiên, song song với những ưu điểm chúng ta đã liệt kê ở trên, vẫn có rất nhiều ý kiến hoài nghi về mô hình Flip Classroom giảng dạy và học tập mới này. Cụ thể, các nhược điểm của mô hình dạy học này là:

Ứng dụng mô hình gặp khó khăn khi không tiếp cận được công nghệ

Không phải ai cũng rành về công nghệ và một số học sinh – sinh viên không bắt kịp việc sử dụng công nghệ sẽ không theo kịp các bạn cùng lớp.

Đây là một trong những vấn đề nổi bật nhất, khi mà nhu cầu sử dụng máy tính và Internet của học sinh để xem các bài giảng online là một trong những điều tiên quyết khi áp dụng phương pháp học tập đảo ngược Flipped Classroom. Song nó sẽ gây ra những khó khăn, bất cập đối với những học sinh có thu nhập thấp, bị hạn chế tiếp cận với tài nguyên.

Quá phụ thuộc vào sự chuẩn bị và yếu tố niềm tin

Cũng có mối quan ngại rằng lớp học đảo ngược có vận hành được hay không phụ thuộc rất lớn vào sự hợp tác tham gia của học sinh. Thật không may, không có bất cứ điều gì đảm bảo được học sinh sẽ miễn cưỡng hay hợp tác với mô hình học tập này.

Việc học sinh – sinh viên được quyền sắp xếp thời gian và địa điểm học vừa là ưu điểm, cũng có thể là nhược điểm cực kỳ lớn. Nếu bản thân học sinh không chủ động xem trước bài giảng ở nhà thì khi vào lớp sẽ không theo kịp các bạn.

Sự chuẩn bị và nỗ lực của giáo viên

Việc vận hành lớp học đảo chiều nhìn thì có vẻ như giảm tải thời gian đứng lớn và truyền tải kiến thức một cách truyền thống, nhưng thực tế lại vô tình sẽ làm tăng thêm lượng công việc cho giáo viên. Bởi lẽ, nó đòi hỏi sự tích hợp rất cẩn thận để lớp học được duy trì và phát triển.

Mặt khác, các nhiệm vụ như ghi âm, edit và đăng tải các bài giảng đều là những công việc cần thời gian và kỹ năng mà không phải giáo viên nào cũng có chuyên môn trong việc này.

Đó là chưa kể đến việc giáo viên cần giới thiệu các hoạt động trong lớp học liên quan đến bộ môn trong video như thế nào để thúc đẩy học sinh tham gia và chuẩn bị trước khi học. Đó là một áp lực rất lớn, cần nhiều thời gian thích ứng và không ít sự nỗ lực.

Không thật sự hiệu quả để phục vụ nhu cầu “học để thi”

Lớp học đảo ngược không “dạy để thi” – đây là một thực tế mà chúng ta phải thừa nhận. Nó không tuân thủ theo mô hình dạy học nhằm cải thiện và nâng cao điểm số. Tuy nhiên, rõ ràng trong quy trình giáo dục của nước ta hiện tại, giáo viên và học sinh vẫn phải dành thời gian chuẩn bị cho các kỳ kiểm tra, điều đó làm gián đoạn quy trình của lớp học tập đảo ngược.

Thời gian ngồi trước màn hình nhiều, dễ sao nhãng

Có một số người tin rằng nếu như mỗi giáo viên bắt đầu chuyển đổi lớp học theo mô hình flipped classroom thì học sinh sẽ bị buộc phải dành hàng giờ ngồi trước máy tính để xem các bài giảng. Người ta có thể lập luận rằng điều này sẽ ảnh hưởng không tốt đến quá trình học tập của học sinh, và điều này rõ ràng hoàn toàn có cơ sở:

• Học sinh sẽ dễ sa vào việc lạm dụng các thiết bị điện tử, dẫn đến việc sao nhãng trong lớp học, dễ mất thông tin (do virus, trộm),….
• Học trên mạng cũng dễ bị gián đoạn tập trung bởi các tin báo trên các trang mạng xã hội khi đang học.
• Nhiều học sinh mất dần sự sáng tạo do ỷ lại vào những thứ đã có sẵn trên nền tảng internet rộng lớn, dẫn đến hiện tượng đạo văn.

So sánh lớp học truyền thống và lớp học đảo ngược

Về khái niệm của hai mô hình dạy học lật ngược và truyền thống sẽ khác nhau như sau:

• Lớp học đảo ngược là một phương pháp giảng dạy mới mẻ, trong đó học sinh được truyền tải kiến thức trước khi đến lớp thông qua các tài liệu như video, bài đọc hay bài tập trên mạng. Và khi đến lớp, học sinh sẽ tham gia các hoạt động như thảo luận, làm dự án hay giải quyết vấn đề với sự hướng dẫn của giáo viên.
• Lớp học truyền thống là phương pháp giảng dạy truyền thống, trong đó giáo viên trình bày kiến thức ở lớp và học sinh làm bài tập về nhà.

BẢNG SO SÁNH CHI TIẾT LỚP HỌC ĐẢO NGƯỢC VÀ LỚP HỌC TRUYỀN THỐNG

Thực trạng triển khai lớp học tập đảo ngược tại Việt Nam

Dạy học theo mô hình Flipped Classroom là một xu hướng giáo dục mới được nhiều nước trên thế giới áp dụng và mang lại kết quả tích cực. Tại Việt Nam, phương pháp lớp học lât ngược Flip Classroom cũng được một số trường học và giáo viên tiên phong triển khai trong những năm gần đây.

Cơ hội

Phương pháp lớp học đảo ngược có thể mang lại nhiều cơ hội cho giáo dục Việt Nam như:

• Nâng cao chất lượng giáo dục, phù hợp với yêu cầu của thời đại 4.0, giúp học sinh phát triển các kỹ năng cần thiết như tư duy phản biện, sáng tạo, hợp tác và giao tiếp.
• Tận dụng các nguồn lực có sẵn, như các nền tảng học tập trực tuyến, các khoá học mở hay các tài liệu miễn phí trên mạng, giúp giáo viên và học sinh tiết kiệm thời gian và chi phí.
• Đáp ứng nhu cầu đa dạng của học sinh, giúp họ học theo mức độ và tốc độ phù hợp với bản thân, cũng như khai thác được sở thích và năng lực của mình.

Thách thức

Quy trình tổ chức lớp học Flipped Classroom cũng đặt ra nhiều thách thức cho giáo dục Việt Nam như:

• Thiếu sự đồng thuận và hỗ trợ từ các cơ quan quản lý, các nhà trường và các phụ huynh về việc áp dụng lớp học đảo ngược, cũng như thiếu các chính sách và quy định pháp lý liên quan.
• Thiếu sự chuẩn bị và đào tạo cho giáo viên về kỹ năng thiết kế và tổ chức lớp học lật ngược, cũng như thiếu các kênh trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm giữa các giáo viên.
• Thiếu sự cam kết và trách nhiệm của học sinh trong việc tự học và tham gia vào lớp học Flipped Classroom cũng như thiếu sự quan tâm và động viên của các phụ huynh.

Giải pháp cho Flip Classroom – MONA EduCenter

Đặc điểm của lớp học đảo ngược là sinh viên sẽ xem bài giảng trực tuyến hoặc tài liệu học tập trước khi đến lớp, còn thời gian ở lớp được dành cho các hoạt động học tập chủ động như thảo luận, giải quyết vấn đề, làm dự án nhóm…

Và MONA EduCenter là một giải pháp hiệu quả cho việc dạy và học theo mô hình Flipped Classroom. Đây là phần mềm quản lý trung tâm đào tạo tích hợp những tính năng thông minh, là công cụ quản lý cần thiết trong công tác giảng dạy và quản lý học viên.

Sử dụng phần mềm MONA EduCenter sẽ giúp bạn giải quyết được nhiều vấn đề, khó khăn thường gặp nhất trong mô hình lớp học đảo ngược:

• Phần mềm được thiết kế với giao diện cực kỳ đơn giản và trực quan, thân thiện người dùng. Được đội ngũ thiết kế cực kỳ chú trọng vào trải nghiệm giúp người dùng có thể tiếp cận và làm quen nhanh chóng, đơn giản nhất.
• Kết cấu phần mềm được xây dựng tinh gọn và có thể vận hành mượt mà trên các thiết bị phổ thông khác nhau
• Hỗ trợ giảng viên tạo bài giảng điện tửbằng nhiều định dạng khác nhau như video, trò chơi tương tác, infographic…
• Hệ thống sắp xếp, lưu trữ và quản lý thông minh giúp quản trị trường học, quản trị lớp học không còn quá khó khăn và cồng kềnh nhiều giấy tờ.
• Tạo ra các hoạt động học tập chủ động trong lớp như thảo luận nhóm, làm dự án nhóm, trình bày sản phẩm học tập…
• Tạo ra các bài kiểm tra và bài tập trực tuyến để kiểm tra kiến thức của sinh viên trước và sau khi học.
• Tương tác và giao tiếp với sinh viên qua các kênh như tin nhắn, email, diễn đàn…
• Đánh giá và phản hồi cho sinh viên về quá trình và kết quả học tập.

Bạn muốn tìm hiểu chi tiết tính năng của hệ thống phần mềm MONA EduCenter, có thể LIÊN HỆ trực tiếp với MONA Media thông qua:

• Hotline: 1900 636 648
• Email: info@themona.global
• Địa chỉ: 1073/23 Cách Mạng Tháng 8, Phường 7, Q. Tân Bình, TP. HCM

Câu hỏi thường gặp

1. Đặc điểm của lớp học đảo ngược là gì?

Lớp học đảo chiều – Flipped Learning có những đặc điểm như sau:

• Thời gian lớp học được dành cho việc thực hành và áp dụng kiến thức, không phải để truyền đạt kiến thức.
• Học sinh có vai trò chủ động trong quá trình học tập, không phải là người tiếp nhận động.
• Giáo viên có vai trò là người hướng dẫn và hỗ trợ học sinh, không phải là người truyền kiến thức.
• Học sinh được khuyến khích làm việc nhóm và tương tác với nhau, không phải làm việc đơn lẻ.

2. Tại sao cần sử dụng mô hình lớp học đảo ngược?

Phương pháp Flipped classroom mang lại nhiều lợi ích như sau:

• Tăng cường sự chủ động và tự tin của học sinh trong quá trình học tập.
• Tạo ra môi trường học tập tích cực và thân thiện, khuyến khích sự tương tác và hợp tác giữa các thành viên trong lớp.
• Nâng cao hiệu quả của việc truyền đạt kiến thức, giúp học sinh hiểu rõ và nhớ lâu hơn về bài học.
• Linh hoạt trong việc sắp xếp thời gian và không gian cho việc học tập, phù hợp với nhu cầu và khả năng của từng cá nhân.

Lớp học lật ngược với mục tiêu chính là tăng cường học tập và thành tích của học sinh bằng cách đảo ngược mô hình truyền thống của lớp học. Đồng thời dành nhiều thời gian cho học sinh hiểu chứ không chỉ giảng bài để học sinh lắng nghe. Đây là một phong cách học tập có rất nhiều lợi thế tiềm năng.

Mặc dù vẫn còn tồn tại nhiều mặt hạn chế, song mô hình lớp học đảo ngược vẫn là một cách tiếp cận cực kỳ hiệu quả, trực quan nhằm cải thiện thành tích của học sinh, thúc đẩy tính chủ động trong học tập. Nếu như có thể khắc phục được những yếu điểm, MONA Media tin rằng phương pháp lớp học đảo ngược Flipped Classroom sẽ vô cùng tuyệt vời cho việc rèn luyện kỹ năng trong thế kỷ 21.