Trojan là gì? Làm sao để phòng tránh bị Trojan xâm nhập

Hiện nay, nhiều người đang có hiểu lầm rằng Trojan là virus. Nhưng thực ra chúng không hề giống nhau từ cách thức hoạt động đến quá trình lây nhiễm. Vậy Trojan là gì? Khả năng gây hại của nó có cao như virus không? Làm sao để bảo vệ máy tính của mình khỏi Trojan tấn công? Tất cả những vướng mắc trên sẽ được giải đáp một cách dễ hiểu nhất ở bài viết dưới đây.

Trojan là gì?

Trojan hay còn được biết tới với cái tên Trojan horse là một loại mã, phần mềm độc hại nhưng ẩn mình dưới vẻ bề ngoài của những phần mềm hợp pháp. Loại mã độc này được tạo ra với mục đích làm hỏng, phá hoại, đánh cắp hoặc gây ra một vài hành động có hại cho dữ liệu hoặc mạng của người dùng.

Không giống với virus, Trojan không có khả năng tự sao chép bằng cách lây nhiễm các tệp hoặc máy tính khác. Nó tồn tại thông qua cách không gây sự chú ý, im lặng ngồi trong máy tính của bạn để âm thầm thu thập thông tin, thiết lập các lỗ hổng bảo mật hoặc nghiêm trọng hơn là chiếm lấy máy tính của bạn.

Nguyên nhân máy tính bị Trojan xâm nhập

Theo như kinh nghiệm của những người dùng đã bị Trojan xâm nhập vào máy tính thì nguyên nhân xuất hiện của loại mã độc này từ:

• Các đường dẫn hay các tập tin được đính kèm bên trong email
• Quá trình khai thác ứng dụng, cụ thể là những lỗ hổng bên trong trình duyệt web, ứng dụng và cả phần mềm nhắn tin. Những lỗ hổng này chủ yếu xuất phát từ việc khách hàng không thường xuyên cập nhật bản sửa lỗi của ứng dụng từ các nhà sản xuất.
• Quá trình download phần mềm từ các website lưu trữ tài nguyên hoặc các mạng chia sẻ tập tin có chứa nhiều virus và phần mềm độc hại như Trojan.

Tuy nhiên Trojan không chỉ tấn công trực tiếp mà còn gián tiếp gây hại tùy thuộc vào từng điểm yếu của thiết bị bạn sử dụng

Đặc điểm của Trojan

Loại mã độc hại này có những đặc điểm đặc trưng sau:

• Có khả năng tạo nên một chương trình máy tính ẩn mình dưới lớp vỏ của một chương trình hữu ích với tính năng có thể đáp ứng nhu cầu và mong muốn của người dùng.
• Chương trình của Trojan thực hiện những thao tác không mong muốn. Đây là hành động che đậy, tránh sự phát hiện của người dùng.
• Nhiều Trojan chứa đựng những ứng dụng gián điệp khiến cho thiết bị của bạn bị người khác điều khiển từ xa qua hệ thống mạng.
• Được sử dụng nhằm mục đích lừa gạt người dùng thực hiện những thao tác khác mà họ không có nhu cầu cho phép tiến hành.
• Hiện nay, Trojan còn được trang bị tính năng tự phân tán. Điều này khiến Trojan dần biến thành virus, khiến cho chúng ta gặp khó khăn trong việc phân biệt.

Nguyên lý hoạt động của Trojan

Không tấn công trực tiếp bằng cửa trước (thường bị tường lửa của máy tính phát hiện), các hacker đánh lừa người dùng bằng cách chèn Trojan vào trong những phần mềm khác. Một khi mã độc này hoạt động, nó sẽ lan ra và gây hậu quả khôn lường nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Hiện nay, trên Internet đang tồn tại một số dạng Trojan sau:

• Remote Access Trojans: tiến hành kiểm soát toàn bộ hệ thống máy tính từ xa nhằm thực hiện những mục đích xấu.
• Data- Sending Trojans: tất cả thông tin cá nhân đều được gửi về bên sử dụng Trojan.
• Destructive Trojans: phá hủy hệ thống trong một thời gian ngắn.
• Denied of Service, DDoS Attack Trojans: phục vụ tất yếu trong những cuộc tấn công mạng DDoS.
• Proxy Trojans: được dùng để nhằm mục đích sử dụng máy tính của người dùng như một proxy server.
• HTTP Trojans, FTP Trojans: Trojan tự hình thành HTTP hoặc FTP server nhằm hỗ trợ kẻ tấn công khai thác lỗ hổng.
• Security Software Disable Trojan: có khả năng tắt mọi tính năng bảo mật của máy chủ khi bị tấn công

Một số loại Trojan thường gặp nhất hiện nay

Phụ thuộc vào mục đích sử dụng mà có thể chia ra nhiều loại Trojan khác nhau như:

Trojan Backdoor

Một phần mềm độc hại giúp hacker truy cập vào hệ thống người dùng hợp pháp mà không cần biết. Các tin tặc sẽ thực hiện được tất cả những hoạt động mà người dùng có thể làm, đọc dữ liệu, xóa tệp hay chuyển tiếp tài liệu mật khi họ bị đánh lừa để cài đặt Trojan thông qua cách lợi dụng Trojan cửa sau.

Trojan Rootkit

Là phần mềm độc hại có khả năng che giấu những hoạt động khác nhau trong hệ thống nhằm không để các phần mềm độc hại bị phát hiện. Mục đích chính của Rootkit là để gia tăng tuổi thọ của chúng trong hệ thống của người dùng, giúp các hacker sử dụng chúng lâu hơn.

Trình tải xuống Trojan

Đây là loại Trojan đặc biệt có thể tải xuống các loại Trojan khác nhau. Không những vậy, nó còn có khả năng nâng cấp phần mềm độc hại, hỗ trợ mã độc tấn công mọi thứ trong thiết bị của bạn.

Trojan Banker

Được xem là loại Trojan có khả năng đánh cắp các chi tiết ngân hàng của người dùng nhằm cập nhật tài khoản ngân hàng. Số tài khoản, số CVV, chi tiết thẻ ghi nợ, chi tiết thẻ tín dụng… đều là thứ mà Trojan Banker muốn nhắm vào.

Các dấu hiệu nhận biết khi bị nhiễm Trojan

Máy tính của bạn có khả năng bị nhiễm Trojan nếu có các dấu hiệu sau:

• Ổ CD-ROM tự động mở ra và đóng vào
• Máy tính xuất hiện các dấu hiệu lạ hiển thị bên ngoài màn hình.
• Hình nền của các cửa sổ Windows trên desktop bị thay đổi giao diện
• Máy tính sẽ tự động in văn bản, đổi font chữ và một số chi tiết liên quan khác.
• Không thể thực hiện thay đổi hình nền cho máy tính
• Chuột trái và chuột phải bị lỗi trong khi sử dụng
• Chuột không hiển thị trên màn hình chính
• Nút Start không hiển thị trên màn hình chính
• Những cửa sổ chat lạ tự động bật lên.

Cách phòng tránh bị Trojan tấn công

Cách tốt  nhất để tránh Trojan tấn công máy chủ là không bao giờ mở bất kỳ tập tin, đường link, phần mềm lạ và email từ địa chỉ mà bạn không quen biết. Trojan phát tán khi bạn nhấn trực tiếp vào những nội dung chứa phần mềm gián điệp. Để đảm bảo nhất, bạn nên kiểm tra bằng cách quét virus trên Win 10 hoặc Virustotal.

Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng một trong những cách dưới đây:

• Luôn sử dụng phần mềm antivirus hoặc tường lửa để có thể bảo vệ máy tính tốt nhất.
• Cập nhật đầy đủ bản sửa lỗi thường xuyên trên máy Windows
• Không truy cập vào những website lạ, không an toàn
• Không mở liên kết trong email trừ trường hợp bạn biết chắc nó đến từ nguồn hợp pháp.
• Tránh tải xuống hay cài đặt các chương trình mà bạn không tin tưởng hoàn toàn từ nhà sản xuất.
• Không bao giờ mở đường link trừ khi bạn biết chính xác nó có an toàn hay không.

Trên đây là toàn bộ chia sẻ của chúng tôi về Trojan là gì và những nguy hại của nó. Sau bài viết này hi vọng các bạn có thể biết cách bảo vệ máy tính, thiết bị của mình khỏi những mã độc. Chúc các bạn thành công.

>>>Xem thêm:

• Tấn công phát tán Malware là hình thức tấn công nào?