Web Scraping là gì? Cách hoạt động và Ứng dụng của Web Scraping

  Dữ liệu đóng vai trò chính trong các chiến lược phát triển doanh nghiệp, vì vậy nếu bạn muốn truy cập vào kho dữ liệu và sử dụng lượng data hiệu quả nhất bạn cần có một quá trình thu thập thông tin chuẩn. Việc làm này chính là Web Scraping, bài viết dưới đây của Mona Media sẽ giúp bạn hiểu hơn về Web Scraping là gì.

Web scraping là gì?

Tổng thể, web scraping là một công cụ trích xuất dữ liệu của một website và sau đó xuất ra một định dạng hiển thị khác. Web scraping còn có thể được gọi với những cái tên khác như site scraping hay data scraping. Mục đích của scraping là để trích xuất các loại thông tin cần thiết trong một trang web ứng dụng các mục đích khác. Ví dụ: ứng dụng so sánh giá vé máy bay sẽ cho bạn biết chuyến bay của hãng nào rẻ và nhanh nhất. Bên cạnh đó, web scraping còn được ứng dụng cho vô vàn mục đích khác nhau mà có thể nói là phụ thuộc vào óc sáng tạo của con người. Bởi vì lượng thông tin cần trích xuất thường rất nhiều nên web scraping thường hiển thị dưới các định dạng bảng tính (như CSV hay XLSX (định dạng của Microsoft Excel)…). Tuy nhiên, nếu dữ liệu sau đó được sử dụng để vận hành các API (application programming interface – môi trường lập trình ứng dụng) thì định dạng đầu ra sẽ là JSON. Việc web scraping có thể được thực hiện một cách thủ công bởi người lất hay tự động nhờ vào robot. Những con robot trích xuất thông tin website được gọi là (web) crawler.

Cách hoạt động của web scraping

Để thực hiện web scraping, đầu tiên các bot crawler sẽ được cung cấp địa chỉ URL của những website mục tiêu. Kế đến, chúng sẽ đọc cơ sở dữ liệu (database) của những trang đó và sàng lọc những loại thông tin được chỉ định. Cuối cùng, chúng sẽ xuất dữ liệu ra bảng tính để bạn bắt đầu sử dụng. Nhìn chung, cách hoạt động của toàn bộ quá trình scraping chỉ gồm 3 bước rất đơn giản. Tuy nhiên, việc thu thập và chắt lọc thông tin như thế nào để cho ra kết quả mong muốn mới là thử thách dành cho các lập trình viên.

Ứng dụng của web scraping

Công cụ tìm kiếm

Rất nhiều người sẽ bất ngờ phát hiện ra Google chính là web scraper lớn nhất internet hiện nay. Thực vậy, các công cụ tìm kiếm như Google, Bing hay Yahoo chính là những ứng dụng điển hình cho web scraping. Để sắp xếp thứ tự các website, bot crawler của các công cụ tìm kiếm không ngừng thực hiện việc trích xuất nội dung trang web. Dữ liệu về nội dung website sẽ được đưa vào thuật toán vô cùng phức tạp để đánh giá các trang web theo tiêu chí của mỗi công cụ tìm kiếm.

Nghiên cứu thị trường

Web scraping là công cụ đắc lực hỗ trợ cho các công ty và ứng dụng nghiên cứu thị trường. Lý do là bởi công việc này đòi hỏi phải thu thập một lượng data khổng lồ từ rất nhiều nguồn khác nhau. Người ta sẽ sử dụng các bot crawler để trích xuất thông số liên quan tới khía cạnh cần nghiên cứu và tổng hợp lại để có một cơ sở dữ liệu hoàn chỉnh. Từ kết quả đó, người ta có thể phân tích và xác định xu hướng thị trường và dự đoán sự chuyển dịch của thị trường trong tương lai. Ngoài ra, một lĩnh vực khác ứng dụng web scraping là nghiên cứu customer insights. Customer insights là nghiên cứu tâm lý và hành vi tiêu dùng của khách hàng. Nó đòi hỏi phải xem xét rất nhiều yếu tố tinh vi không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Vì vậy, web scraping được dùng làm công cụ trích xuất các cuộc hội thoại xã hội (social conversations) để làm dữ liệu phân tích Customer insights.

Theo dõi giá cả

Như trong ví dụ phía trên, web scraping được ứng dụng nhiều trong các công cụ theo dõi, so sánh giá cả thị trường. Nếu như những người có lợi khi sử dụng web scraping trong nghiên cứu thị trường là các nhà tiếp thị, thì người tiêu dùng chính là khách hàng trực tiếp của các ứng dụng so sánh giá cả. Bên cạnh so sánh giá vé máy bay, nó còn được dùng để lấy thông tin giá xe buýt, giá phòng khách sạn, so sánh giá thịt cá hay thực phẩm chức năng… Chưa hết, các nhà đầu tư sẽ không thể nào thiếu những công cụ so sánh và theo dõi giá cổ phiếu. Với hàng chục loại cổ phiếu cùng hàng ngàn giao dịch mỗi ngày, các công cụ theo dõi giá cổ phiếu sẽ giúp họ tính toán đầu tư chính xác hơn. Ngoài ra, bất động sản hay tiền ảo (cryptocurrency) cũng là những lĩnh vực cần sử dụng các công cụ có web scraping để lấy dữ liệu. Cũng không thể không nói tới một ứng dụng web scraping có phần “lén lút”. Đó là việc thu thập thông tin đối thủ của các thương hiệu, các website online shopping hay thậm các sàn thương mại điện tử. Họ muốn xem trước giá cả của các đối thủ và hạ giá sản phẩm của mình để giành được lợi thế cạnh tranh.

Website tổng hợp tin tức – Cổng thông tin

Trong lúc lướt web có thể bạn sẽ bắt gặp những website tin tức nhưng không phải là một tờ báo hẳn hoi. Ngày nay Internet có vô số trang web như vậy hoặc gần giống vậy. Chúng được gọi là các cổng thông tin – cung cấp số lượng tin tức lớn và đa dạng hơn hẳn một tờ báo đơn lẻ nào đó. Đôi khi, cổng thông tin cũng không phải là một website mà là một ứng dụng, thường thấy nhất là ứng dụng di động hoặc ứng dụng đọc tin trên trang mới (newtab) của một trình duyệt web. Tất cả những biến thể này để hoạt động giống nhau: crawl bài viết từ vô vàn đầu báo khác nhau trước khi hiển thị cho độc giả xem. Website tổng hợp tin tức là một trong những ứng dụng web scraping nhiều nhất hiện nay.

Web scraping tốt và xấu

Như đã nói, web scraping có vô số ứng dụng khác nhau tùy vào khả năng sáng tạo của con người. Do đó, một số người có thể sử dụng nó vào những mục đích không tốt hoặc thậm chí là trái pháp luật. Thực tế thì pháp luật hiện nay còn lỏng lẻo trong việc quy định cơ chế về web scraping. Nhưng có thể ngầm hiểu rằng việc ứng dụng web scraping để đạt được những lợi thế cạnh tranh là một hành động không được ủng hộ. Đó là có nhiều website sử dụng web scraping để trích xuất thông tin từ trang web của đối thủ. Có những website đạo văn, sử dụng nguyên văn bài viết của đối thủ để làm nội dung cho chính mình. Các cửa hàng online thì xem trước giá cả hay thông tin ưu đãi sản phẩm để tạo lợi thế cạnh tranh phi pháp. Bên cạnh đó, cũng không thể bỏ qua những hacker. Chúng sử dụng web scraping để thu thập dữ liệu của các trang web với mục đích khai thác lỗ hổng bảo mật, đánh cắp dữ liệu và tống tiền… Dữ liệu của các website thậm chí đã được giấu đi hoặc bảo vệ những vẫn bị đánh cắp, dấy lên mối lo ngại sâu sắc về an ninh mạng. Có thể bạn quan tâm:

• Phương pháp tối ưu bảo mật website
• Cách nhận biết và phòng tránh email lừa đảo

Cách ngăn chặn web scraping xấu

Để phòng ngừa các trường hợp bị trích xuất dữ liệu một các phi pháp, bạn cần thực hiện những biện pháp an toàn, tăng cường bảo mật cho website của mình.

• Cài đặt công cụ chuyên biệt để theo dõi hành vi người dùng nhằm phân biệt và phát hiện các truy cập nào là từ con người và truy cập nào là từ bot.
• Theo dõi những tài khoản mới tạo, ít hoặc không mua sắm bất cứ thứ gì nhưng lại hoạt động nhiều, chăm chỉ vào xem các trang sản phẩm của bạn.
• Phân biệt giữa người và máy bằng cách yêu cầu đồng ý các điều khoản, quy tắc hoặc nhập captcha.
• Sử dụng và cập nhật công nghệ bảo mật mới nhất, công nghệ bot protection mạnh mẽ nhất.

Trên đây là bài viết giải thích Web scraping là gì cũng như những thông tin liên quan, bổ ích đến web scraping. Có thể nói web scraping là đang nền tảng cho những công cụ, ứng dụng phổ biến và có ảnh hưởng nhất đối với đời sống của con người hiện nay. Tuy nhiên, cũng có những người sử dụng web scraping vào mục đích bất chính và bạn cần phải áp dụng ngay các biện pháp phòng vệ cho website của mình.