Giao thức HTTPS là gì? Tại sao website nên sử dụng HTTPS

Môi trường internet với xu hướng phát triển mạnh mẽ, đồng nghĩa với thực trạng tin tặc xuất hiện ngày càng tăng cao. Vì thế, yêu cầu cần có những website với tính năng chuẩn bảo mật cao tuyệt đối cũng tăng lên. Đó cũng là lý do vì sao giao thức HTTPS dần được thay thế hoàn toàn cho HTTP. Vậy thực chất giao thức HTTPS là gì? Và tại sao nên sử dụng HTTPS thay cho HTTP ? Để giải đáp những thắc mắc này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Khái niệm giao thức HTTPS?

HTTP là gì?

Trước khi tìm hiểu HTTPS là gì, chúng ta cùng đi vào tìm hiểu xem HTTP là gì?

HTTP là viết tắt của từ Hyper Text Transfer Protocol – giao thức truyền tải siêu văn bản sử dụng trong WWW. HTTP bản chất là 1 giao thức cho phép nạp tài nguyên. Ví dụ: HTTP DOC

HTTP là nền tảng của sự trao đổi bất kỳ data nào trên website và cũng là một giao thức giữa client (thường là trình duyệt hoặc bất kỳ loại thiết bị hoặc chương trình nào đó) và server – máy chủ (thường là máy tính trên đám mây). 1 DOC hoàn chỉnh tái tạo từ các DOC con khác nhau và được fetch – tìm nạp. Ví dụ: văn bản, layout, ảnh, dạng video,…

Được thiết kế lần đầu tiên từ năm 90s, HTTP được xem là 1 giao thức có thể mở rộng. Và hẳn vậy, nó đã vốn đã phát triển dần theo thời gian. Một giao thức lớp ứng dụng gửi thông qua nền tảng TCP/IP , hoặc qua 1 kết nối TCP đã được mã hóa TLS.

Nhờ vào khả năng mở rộng của HTTP, nó được sử dụng để để tìm nạp các tài liệu siêu văn bản và cả hình ảnh hay video hoặc giúp đăng tải nội dung lên server. Giống như với các kết quả theo form HTML. HTTP cũng có thể được sử dụng trong việc tìm nạp những phần của các DOC nhằm cập nhật trang web theo yêu cầu.

HTTPS là gì?

HTTPS là viết tắt của chữ Hypertext Transfer Protocol Secure nghĩa là giao thức truyền tải siêu văn bản an toàn. Nguồn gốc xuất phát chính là giao thức HTTP, tuy nhiên nó được tích hợp thêm chứng chỉ bảo mật SSL mục đích nhằm mã hóa các thông điệp giao tiếp để tăng cường tính bảo mật tối ưu. Có thể hiểu theo nghĩa khác như, HTTPS chính là phiên bản khác của HTTP nhưng an toàn và bảo mật hơn.

Hoạt động của HTTPS nhìn chung cũng tương tự như HTTP, nhưng mặt khác nó được bổ sung đầy đủ thêm chứng chỉ SSL (Secure Sockets Layer – tầng ổ bảo mật) hoặc TLS (Transport Layer Security – bảo mật tầng truyền tải). Hiện tại, đây là những tiêu chuẩn bảo mật hàng đầu áp dụng cho hàng triệu website trên toàn thế giới.

Cả SSL và TLS đều đang sử dụng hệ thống PKI (Public Key Infrastructure -hạ tầng khóa công khai) với cấu trúc không đối xứng. Hệ thống này áp dụng hai “khóa” để mã hóa thông tin liên lạc, bao gồm “khóa công khai” (public key) và “khóa riêng” (private key). Đối với mã khóa công khai, mọi thứ đều chỉ có thể được giải mã bởi khóa riêng và ngược lại. Tất cả các tiêu chuẩn này sẽ đảm bảo các nội dung được mã hóa trước khi truyền đi và giải mã khi nhận. Điều này sẽ giúp việc bảo vệ mã được tốt hơn vì khiến hacker dù có chen ngang lấy thông tin cũng không thể “hiểu” được thông tin đó.

Sử dụng HTTPS như thế nào?

Đầu tiên muốn sử dụng HTTPS thì trong khi cấu hình Web server, bạn có thể dễ dàng để tạo được một SSL certificate dành cho website của mình và nó gọi là self-signed SSL certificate.

SSL certificate tự cấp vẫn đảm bảo tính Confidentiality và Integrity trong quá trình truyền giữa server và client. Tuy nhiên, có thể thấy rõ ràng rằng nó sẽ không thoả được yếu tố Authenticity do không có bên thứ 3 đáng tin cậy nào để đứng ra kiểm chứng tính xác thực của certificate tự gán này.

Do đó, đối với một số website có tính chất quan trọng như E-Commerce, Online Payment, Web Mail,… thì họ sẽ quyết định mua hẳn một SSL certificate từ một Trusted Root CA nào đó như VeriSign, Comodo, GoDaddy,…Khi đó, các CA có nhiệm vụ chính là quản lý và cấp phát các certificate.

Thực ra thì SSL certificate cũng được xem như là một loại digital certificate (một loại file trên máy tính). Vì HTTPS có liên quan đến giao thức SSL nên người ta mới gán tên cho nó là SSL certificate, mục đích để dễ phân biệt với các loại digital certificate khác.

Trong quá trình kết nối HTTPS khi sử dụng chứng chỉ SSL chất lượng, người dùng sẽ thấy biểu tượng hình ổ khóa nằm trên thanh địa chỉ của công cụ trình duyệt. Khi một chứng chỉ Extended Validation Certificate được thiết lập trên trang web, thanh địa chỉ sẽ tự động chuyển sang màu xanh lá cây.

Quá trình giao tiếp giữa client và server thông qua giao thức HTTPS

1. Client sẽ gửi request cho một secure page (có URL bắt đầu với https://)
2. Sau đó Server gửi phản hồi lại cho client certificate của nó.
3. Tiếp đến Client (web browser) tiến hành kiểm chứng xác thực certificate này bằng cách kiểm tra (verify) dựa trên tính hợp lệ của chữ ký số của CA được kèm theo certificate. Giả sử trường hợp ,certificate đã được xác thực và còn hạn sử dụng hoặc client vẫn muốn truy cập dù cho Web browser đã cảnh báo trước rằng certificate này có thể không đáng tin cậy (do là dạng self-signed SSL certificate hoặc certificate hết hiệu lực hay thông tin trong certificate cập nhật không đúng) thì lúc đó mới xảy ra diễn biến nằm ở bước 4 sau.
4. Client ngẫu nhiên tự tạo một symmetric encryption key (hay còn gọi là session key), rồi sử dụng public key (được lấy trong certificate) để mã hóa session key này và sau đó gửi về cho server.
5. Server sẽ sử dụng private key này (tương ứng với public key trong certificate ở trên) để giải mã ra session key như ở trên.
6. Cuối cùng, cả server và client đều sử dụng session key đó để mã hóa/giải mã các thông điệp trong suốt quá trình phiên truyền thông.

Điều hiển nhiên là các session key này sẽ được tạo ra một cách ngẫu nhiên và có sự thay đổi để khác nhau trong mỗi phiên làm việc với server. Ngoài encryption thì cơ chế hashing cũng sẽ được dùng để chắn chắn bảo toàn về tính chất Integrity cho các thông điệp khi được trao đổi.

So sánh giữa HTTP và HTTPS?

Mặc dù điểm chung đều là giao thức truyền tải thông tin trên mạng internet, nhưng mặt khác giữa HTTP và HTTPS cốt lõi vẫn nhiều điểm khác nhau khiến cho HTTPS được ưa chuộng và phổ biến rộng hơn trên toàn thế giới.

So sánh	HTTP	HTTPS
Chứng chỉ SSL	Không có	Điểm khác biệt nổi nhất giữa HTTP và HTTPS là chứng chỉ SSL. Xét về cơ bản, HTTPS là một giao thức của HTTP kèm với bảo mật được bổ sung. Tuy nhiên, đối với thời đại mà hầu như mọi thông tin đều được số hóa, thì nghiễm nhiên giao thức HTTPS lại trở nên vô cùng cần thiết cho tính năng bảo mật website. Dù bạn sử dụng thiết bị gì, máy tính cá nhân hay công cộng thì các tiêu chuẩn SSL vẫn luôn đảm bảo được mối dây liên lạc giữa máy khách và máy chủ an toàn, tránh trường hợp bị xâm phạm, dòm ngó.
Port (cổng xác định thông tin trên máy khách gọi) đây chính là cổng hỗ trợ mã hóa kết nối máy tính client đến server, mục đích để  bảo vệ gói dữ liệu đang truyền đi.	HTTP sẽ sử dụng Port 80	HTTPS thì sử dụng Port 443
Mức độ bảo mật	HTTP không được mã hóa thông tin nên rất dễ bị Hacker tấn công.	Khi máy khách muốn truy cập bất kỳ trang web nào, giao thức HTTPS sẽ hỗ trợ xác thực tính đích danh của trang web đó nhờ vào việc tính năng kiểm tra xác thực bảo mật (Security Certificate). Cách xác thực bảo mật được cung cấp và xác minh bởi Certificate Authority (CA) – các tổ chức ban hành và các chứng thực, các loại chứng thư số dành cho doanh nghiệp, người dùng, mã nguồn, máy chủ, phần mềm. Các tổ chức này có nhiệm vụ vai trò như bên thứ ba, được cả 2 tin tưởng để hỗ trợ trong quá trình trao đổi thông tin để đảm bảo an toàn.

Cách chuyển đổi từ giao thức HTTP sang giao thức HTTPS trên WordPress bằng Plugin

Trước khi thực hiện các bước chuyển đổi từ HTTP sang HTTPS, bạn cần phải sao lưu dữ liệu website WordPress. Việc này giúp bạn có thể khôi phục được tập tin nếu xảy ra sự cố bất ngờ.

Tiếp theo, bạn hãy tiến hành cài đặt chứng chỉ SSL lên hosting. Chứng chỉ sẽ được phân làm 2 loại:

• Chứng chỉ SSL miễn phí: Cứ 3 tháng/ lần bạn phải gia hạn
• Chứng chỉ SSL tính phí: với có phí bạn sẽ được nhà cung cấp tích hợp thêm một gói bảo hiểm (mua theo năm)

Sau đây Mona sẽ hướng dẫn bạn chuyển HTTP sang HTTPS trên WordPress bằng Plugin:

• Bước 1: Đăng nhập vào phần quản trị trang web trên WordPress. Sau đó cài đặt Plugin Really Simple SSL (Mục cài đặt plugin nằm phía bên trái -> tìm kiếm và cài đặt)
• Bước 2: Thực hiện tích vào mục kích hoạt Plugin để tiến hành chuyển đổi. Plugin Simple Simple sẽ tự động tìm và phát hiện chứng chỉ SSL của Website. Tiếp theo bạn hãy tiến hành Plugins để chuyển mọi URL HTTP của website thành giao thức HTTPS.

Vì sao nên sử dụng HTTPS cho website của bạn?

Trước đây, thông thường HTTPS sẽ được sử dụng chủ yếu cho các website tài chính, ngân hàng, thương mại điện tử để bảo mật dữ liệu thông tin thanh toán online. Tuy nhiên, với bối cảnh hiện thời, HTTPS dần trở thành tiêu chuẩn bảo mật tối thiểu mà tất cả mọi website doanh nghiệp đều phải đảm bảo đáp ứng. Cụ thể vì những lý do sau HTTPS giúp bảo mật thông tin người dùng

Giao thức HTTPS áp dụng phương thức mã hóa để bảo toàn các thông điệp trao đổi giữa máy khách và máy chủ không bị tin tặc đọc được

Nếu truy cập vào một trang web không sử dụng giao thức HTTPS, người dùng nguy cơ cao sẽ đối mặt với rủi ro bị hacker chen ngang vào đường kết nối giữa máy chủ và máy khách, đánh cắp các nguồn dữ liệu mà người dùng gửi đi (password, văn bản email, thông tin thẻ,..) hoặc các thông tin có sẵn từ website. Chưa kể trường hợp xấu, mọi thao tác của người dùng trên website có thể bị quan sát, theo dõi và ghi lại mà bản thân họ không hề hay biết.

Ngược lại, với HTTPS, người dùng và máy chủ có thể hoàn toàn yên tâm, tin tưởng về độ bảo mật truyền tải thông điệp đi luôn trong trạng thái nguyên vẹn, không có bất kỳ sự chỉnh sửa, hay sai lệch nào so với dữ liệu đầu vào.

Giao thức HTTPS giúp tránh tình trạng lừa đảo bằng website giả mạo

Thực tế cho thấy, dù là server nào cũng có thể là “hàng fake” để giả mạo là server của bạn nhằm ăn cắp thông tin từ người dùng, lừa đảo dưới hình thức Phishing. Với giao thức HTTPS, trước khi diễn ra cuộc chuyển đổi mã hóa trao đổi dữ liệu tiếp tục giữa máy khách và máy chủ, trình duyệt trên máy khách sẽ đưa ra yêu cầu kiểm tra chứng chỉ SSL từ máy chủ, để đảm bảo người dùng đang giao tiếp đúng với đối tượng họ muốn. Để tránh website giả, chứng chỉ SSL/TLS của HTTPS sẽ giúp xác thực đó chính là website chính thức của doanh nghiệp.

Tăng độ uy tín của website đối với người dùng

Có một số trình duyệt web phổ biến như Google Chrome, Firefox,  Microsoft Edge, hay Apple Safari đều có cảnh báo người dùng về những website “không có khóa bảo mật” sử dụng HTTP. Hành động này sẽ giúp bảo vệ những thông tin tối mật của người dùng khi truy cập lướt web, bao gồm thông tin cá nhân, mã thẻ ngân hàng và những dữ liệu nhạy cảm riêng tư khác.

Có người dùng mới có thể duy trì website, hay nói cách khác, người dùng chính là linh hồn của một website. Vì thế, bảo vệ người dùng chính là bảo vệ website của bạn. Nếu người dùng không có cảm giác an toàn khi sử dụng website thì liệu rằng họ sẽ muốn truy cập lần nữa? Khả năng cao là bạn chắc chắn sẽ mất đi lượng user có sẵn của mình. Việc ứng dụng HTTPS cùng với chứng chỉ SSL/TLS được xác thực bảo mật cũng tượng trưng là lời cam kết về độ uy tín tuyệt đối với họ.

Sử dụng HTTPS có vai trò quan trọng trong SEO

Từ năm 2014, Google đã chính thức thông báo sẽ ưu tiên đẩy xếp hạng tìm kiếm của các website sử dụng giao thức HTTPS, nhằm khuyến khích các website hiện đại nên chuyển đổi sang sử dụng HTTPS. Điều này cũng đồng nghĩa nếu website nào chưa chuyển đổi sẽ mất lợi thế về tiềm lực cạnh tranh hơn so với các website ứng dụng HTTPS. Nếu doanh nghiệp bạn đang có nhu cầu triển khai mảng SEO thông qua kênh tìm kiếm của công cụ Google thì HTTPS chính là yếu tố quan trọng không thể thiếu trong website của bạn

Những lưu ý khi sử dụng giao thức HTTPS

• Đảm bảo luôn cập nhật chứng chỉ website của bạn khi hết hạn;
• Bạn không nên dùng robots.txt nhằm ngăn chặn quá trình thu thập dữ liệu trên website HTTPS của bạn;
• Cần cập nhật các phiên bản giao thức mới nhất để đảm bảo an toàn về bảo mật. Vì các phiên cũ giao thức cũ thường có một số lỗ hổng;
• Hãy đảm bảo được nội dung trên website HTTP và HTTPS sẽ có sự đồng bộ với nhau.

Những câu hỏi thường gặp về HTTPS

Cần làm gì khi website gặp lỗi HTTPS bị gạch đỏ?

Khi URL website xuất hiện lỗi HTTPS bị gạch đỏ, nó như một sự cảnh báo cho người dùng rằng website này không an toàn. Vì thế website sẽ mất điểm uy tín trong mắt người dùng. Vậy để giải quyết vấn đề này, doanh nghiệp cần mua chứng chỉ bảo mật SSL cho website của mình tại những đại lý SSL uy tín như Mona Media.

Cần làm gì khi website gặp lỗi HTTPS bị gạch chéo?

Tương tự như lỗi HTTPS bị gạch đỏ, khi website của bạn xuất hiện lỗi HTTPS bị gạch chéo thì các doanh nghiệp nên đăng ký SSL cho trang web của mình.

Bài viết trên đây đã cung cấp đến các bạn các thông tin cơ bản về giao thức HTTPS là gì, cũng như điểm ra những mặt nổi bật vượt trội trong giao thức HTTPS. Vì thế, sau khi đã tìm hiểu, bạn nên trang bị những bước bảo mật thiết yếu cho website của mình điển hình là việc chuyển đổi sang giao thức HTTPS.

Sự đảm bảo an toàn về thông tin bảo mật khi sử dụng HTTPS chắc chắn sẽ giúp website bạn không những an toàn và chuyên nghiệp hơn mà còn tạo nên tính hấp dẫn, thu hút người dùng.

Xem thêm: 14 Dấu hiệu khi website của bạn bị hack và cách xử lý chúng