Google AI Overview là gì? Ảnh hưởng của AI Overview tới hiệu quả SEO

Google AI Overview tính năng sử dụng trí tuệ nhân tạo tổng hợp nội dung từ nhiều nguồn khác nhau dưới dạng bản tóm tắt ngắn gọn, trực quan ngay trên trang kết quả tìm kiếm. Được triển khai từ tháng 5/2024, tính năng này giúp người dùng tiếp cận thông tin nhanh chóng hơn, nhưng đồng thời cũng ảnh hưởng đáng kể đến chiến lược SEO của doanh nghiệp. Vậy AI Overviews hoạt động như thế nào và nó ảnh hưởng đến SEO như thế nào? Cùng MONA Media tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé,

Google AI Overviews là gì?

AI Overviews (AIO) là một tính năng mới nhất của Google tích hợp AI giúp người dùng tiếp cận thông tin nhanh chóng và dễ hiểu hơn. Dựa trên công nghệ trí tuệ nhân tạo, công cụ này sẽ tự động phân tích và tổng hợp nội dung từ nhiều nguồn khác nhau trên internet, sau đó tạo ra một bản tóm tắt ngắn gọn, súc tích và sát với nhu cầu tìm kiếm nhất giúp người dùng nhanh chóng thấy được thông tin mà không cần phải click vào trang web.

Ví dụ khi bạn tìm kiếm từ khóa “how to get a raise” , Google AI Overviews sẽ lập tức thu thập và xử lý dữ liệu, sau đó hiển thị bảng tổng hợp thông tin như sau.

Tại đây, bạn sẽ thấy phần tóm tắt kèm theo các đường dẫn dẫn đến những trang web được AI sử dụng để trích xuất thông tin, giúp bạn mở rộng nội dung nếu cần đọc sâu hơn.

Tính năng này được Google thử nghiệm lần đầu dưới cái tên Search Generative Experience (SGE) và sau đó đổi thành Google AI Overviews như hiện tại. Sau giai đoạn thử nghiệm tại Search Labs và nhận được nhiều phản hồi tích cực, Google đã chính thức tung bản beta rộng rãi tại Mỹ vào ngày 14/05/2024. Hiện tại, AI Overviews cũng đã được tích hợp trên trình duyệt Chrome tại Việt Nam, đem đến trải nghiệm tìm kiếm thuận tiện nhất cho người dùng trong nước.

Cơ chế hoạt động của Google AI Overviews là gì?

Google AI Overviews đang dần thay đổi cách người dùng tiếp cận thông tin khi tìm kiếm, với quy trình xử lý thông tin tối ưu và gần gũi hơn với nhu cầu thực tế:

• Bắt đầu từ truy vấn: Khi người dùng gõ một cụm từ bất kỳ vào thanh tìm kiếm, hệ thống sẽ tiếp nhận dữ liệu đầu vào để bắt đầu phân tích.
• Phân tích mục đích tìm kiếm: Dựa vào từ khóa đó, Google AI Overviews sử dụng các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) để hiểu chính xác người dùng đang cần gì.
• Tìm và tổng hợp dữ liệu: Sau khi nắm được mục đích truy vấn, hệ thống sẽ chủ động thu thập thông tin từ đa dạng nguồn nội dung như website, bài viết chuyên môn, video hay hình ảnh liên quan.
• Kết nối và mở rộng thông tin: Không chỉ dừng lại ở việc liệt kê kết quả, AI Overviews còn tìm hiểu thêm các tìm kiếm tương tự, từ đó mở rộng dữ liệu và làm phong phú thêm thông tin mà người dùng có thể cần đến.
• Tạo ra bản tóm tắt súc tích: Tất cả dữ liệu được AI xử lý lại để tạo thành một đoạn tổng hợp ngắn gọn, dễ hiểu, mang lại cái nhìn tổng quan mà vẫn đảm bảo độ chính xác cao.
• Tùy chỉnh dựa trên ngữ cảnh: Câu trả lời được điều chỉnh linh hoạt dựa trên cách đặt câu hỏi, vị trí người dùng đang tìm kiếm hay thậm chí là lịch sử truy cập gần đây.
• Cập nhật liên tục từ hành vi người dùng: Hệ thống học hỏi từ cách người dùng tương tác. Ví dụ, nếu người dùng thường xuyên bỏ qua một kết quả cụ thể, Google sẽ dần điều chỉnh để hiển thị những nội dung phù hợp hơn trong tương lai.

Nguồn dữ liệu của Google AI Overviews là gì?

Khi tạo ra các bản tóm tắt bằng AI, Google AI Overviews dựa vào sự kết hợp giữa mô hình Gemini và hệ thống thuật toán tìm kiếm quen thuộc. Những bản tổng hợp này không xuất hiện ngẫu nhiên mà được chọn lọc từ chính những nội dung mà Google đánh giá cao về mức độ liên quan, chất lượng và độ tin cậy. Điều này đồng nghĩa với việc các trang web tuân thủ tốt các nguyên tắc SEO hiện hành sẽ có nhiều khả năng được đưa vào phần hiển thị của AI Overviews hơn.

Khi tạo ra AI Overviews, hệ thống sẽ ưu tiên các nguồn dữ liệu sau:

• Các kết quả nổi bật trên Google Search: Đây là điểm bắt đầu cho quá trình tổng hợp, vì các nội dung xuất hiện ở vị trí cao thường mang độ tin cậy và mức độ liên quan cao.
• Những trang web có cấu trúc rõ ràng, nội dung chi tiết: AI sẽ tự động phát hiện và trích xuất thông tin từ các nguồn có nội dung cụ thể, mạch lạc. Những liên kết đến các trang này cũng được đưa vào phần tóm tắt, giúp người dùng kiểm chứng thông tin hoặc tìm hiểu sâu hơn.

Qua đó có thể thấy, Google không sử dụng dữ liệu ngẫu nhiên mà luôn bám sát những tiêu chuẩn xếp hạng vốn có của mình khi tạo ra AI Overviews. Đây là lý do vì sao việc xây dựng nội dung chuẩn SEO vẫn giữ vai trò quan trọng nếu bạn muốn xuất hiện trong các kết quả do AI tạo ra.

Các tính năng nổi bật của Google AI Overviews là gì?

Google AI Overviews là cả một hệ thống thông minh được tích hợp nhằm nâng cao trải nghiệm người dùng. Dưới đây sẽ điểm qua những tính năng đáng chú ý nhất của công nghệ này để bạn có cái nhìn rõ ràng và thực tế hơn.

AI Overview tối ưu tìm kiếm nhanh gọn và trực quan

Google AI Overviews mang đến cách tiếp cận thông tin gọn gàng và hiệu quả. Nhờ khả năng tổng hợp nội dung từ nhiều nguồn đáng tin cậy, AI tự động lọc và trình bày kết quả dưới dạng bảng tóm tắt rõ ràng. Người dùng có thể nắm bắt thông tin cần thiết mà không phải lướt qua hàng loạt trang web như trước.

Chế độ hiển thị linh hoạt theo nhu cầu

Tùy theo mục đích sử dụng, người dùng có thể lựa chọn giữa phần tóm tắt nhanh hoặc bản phân tích chi tiết. Cách trình bày này giúp linh hoạt trong việc tiếp cận kiến thức, vừa tiết kiệm thời gian, vừa dễ dàng đào sâu khi cần.

Hỗ trợ lập kế hoạch thông minh hơn

AI Overviews không chỉ tìm kiếm thông tin mà còn hỗ trợ đề xuất lịch trình, địa điểm, phương tiện di chuyển và nhiều yếu tố liên quan đến công việc hay cuộc sống cá nhân. Tất cả đều được cá nhân hóa theo nhu cầu cụ thể, đi kèm với tính năng nhắc nhở và theo dõi tiến trình công việc.

Xử lý câu hỏi phức tạp một cách mượt mà

Những câu hỏi có ngữ cảnh đa tầng hay yêu cầu phân tích chuyên sâu không còn là vấn đề. Với sự hỗ trợ từ mô hình ngôn ngữ Gemini AI, Google AI Overviews có thể phân tích, xử lý và đưa ra câu trả lời phù hợp, sát với yêu cầu người dùng, kể cả khi bạn đang tìm một địa điểm cụ thể đáp ứng nhiều tiêu chí cùng lúc.

Cá nhân hóa kết quả tìm kiếm

Một trong những điểm mạnh đáng chú ý của Google AI Overviews là khả năng học hỏi thói quen người dùng để đưa ra gợi ý ngày càng chính xác. Không chỉ tổng hợp thông tin, công cụ AI này còn ưu tiên hiển thị những kết quả phù hợp nhất, giúp mỗi lần tìm kiếm đều mang lại trải nghiệm tinh gọn và riêng biệt.

Tìm kiếm bằng video và hình ảnh

Không chỉ giới hạn ở văn bản, AI Overviews còn hỗ trợ nhận diện vật thể trong video. Khi bạn quay hoặc tải lên hình ảnh, AI sẽ phân tích và cung cấp thông tin chi tiết như tên gọi, công dụng, nguồn gốc… giúp việc tra cứu trở nên trực quan và gần gũi hơn bao giờ hết.

Ảnh hưởng của Google AI Overviews lên SEO 

Với khả năng hiển thị nội dung trọng tâm theo nhu cầu người dùng, AI Overviews đang dần thay đổi cục diện của chiến lược SEO tổng thể. Để thích ứng, chuyên gia SEO cần chú trọng vào chất lượng và độ tin cậy của nội dung, thay vì chỉ tối ưu từ khóa như trước đây.

Tăng trọng số cho nội dung hữu ích và đáng tin cậy

Google AI Overviews đang thay đổi cách đánh giá chất lượng nội dung trên các trang web. Những nội dung độc đáo, dễ hiểu và giải quyết đúng nhu cầu của người dùng sẽ được ưu tiên hơn bao giờ hết. Việc chăm chút cả phần nội dung lẫn yếu tố kỹ thuật như cấu trúc URL, tốc độ tải trang hay độ thân thiện với thiết bị di động sẽ giúp website tăng cơ hội xuất hiện trong các phần tóm tắt thông minh do AI Overviews tạo ra.

Cuộc đua giành vị trí trên trang kết quả ngày càng gay gắt

Khi Google AI Overviews bắt đầu tự động tổng hợp nội dung để cung cấp câu trả lời nhanh, việc cạnh tranh vị trí hiển thị trên trang kết quả tìm kiếm (SERP) trở nên khốc liệt hơn. Chỉ những website có thông tin chính xác, trình bày rõ ràng và thể hiện sự khác biệt mới có khả năng lọt vào mắt xanh của hệ thống AI. 

Do đó, đầu tư vào nội dung chất lượng không còn là lựa chọn, mà là điều bắt buộc nếu muốn duy trì thứ hạng.

Ưu tiên thông tin chuyên sâu, có chiều sâu phân tích

Các đoạn tóm tắt của AI Overviews không chỉ trích dẫn nội dung ngắn gọn, mà còn dựa vào độ sâu thông tin mà website cung cấp. Google đánh giá cao những bài viết được tổ chức hợp lý, có dẫn chứng và giúp người đọc nhanh chóng tìm được câu trả lời cụ thể. Những trang xây dựng nội dung theo dạng hướng dẫn chi tiết, tổng hợp thông tin từ nhiều khía cạnh sẽ có cơ hội nổi bật hơn trong mắt thuật toán.

Tối ưu tốc độ là yếu tố không thể xem nhẹ

Dù AI thông minh đến đâu, trải nghiệm người dùng vẫn là tiêu chí hàng đầu của Google. Những trang có tốc độ tải nhanh sẽ giữ chân người đọc lâu hơn và giảm tỷ lệ thoát trang. Đặc biệt trong bối cảnh AI Overviews ưu tiên hiển thị những nội dung đáng tin cậy và thân thiện với người dùng, tốc độ tải trang tốt sẽ giúp website nổi bật giữa hàng trăm đối thủ trên cùng một từ khóa.

Cách tối ưu bài viết để được hiện thị trên AI Overviews

Muốn bài viết có cơ hội xuất hiện trong Google AI Overviews, bạn cần tập trung xây dựng nội dung một cách bài bản, chuẩn SEO và đáp ứng đúng kỳ vọng tìm kiếm của người dùng. Dưới đây là những điểm cần chú ý để tăng khả năng được AI Overviews lựa chọn hiển thị:

Viết nội dung đáng tin cậy và thể hiện rõ chuyên môn

Google ưu tiên những website có độ tin cậy cao, đặc biệt là trong các lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tài chính, hay đời sống cá nhân, còn gọi là chủ đề YMYL (Your Money, Your Life). Nội dung của bạn nên phản ánh đầy đủ các yếu tố E-E-A-T: Kinh nghiệm, Chuyên môn, Tính thẩm quyền và Độ tin cậy.

Ví dụ, khi người dùng tìm kiếm thông tin như “triệu chứng sốt virus”, các nguồn đáng tin cậy như Bộ Y tế hoặc các tổ chức y tế quốc tế thường sẽ được AI Overviews chọn để trích xuất nội dung. Điều này chứng minh rằng việc đầu tư vào độ chính xác và độ tin cậy là yếu tố cốt lõi để được hiển thị.

Trước khi bắt tay vào viết, bạn cần dành thời gian nghiên cứu kỹ chủ đề, tham khảo từ nhiều nguồn uy tín và tổng hợp lại những dữ liệu quan trọng nhất để cung cấp thông tin chính xác, giá trị và dễ tiếp thu cho người đọc.

Đưa ra câu trả lời rõ ràng và ngắn gọn cho truy vấn

AI Overviews hoạt động với mục tiêu tóm tắt nhanh chóng thông tin người dùng đang tìm kiếm, vì vậy Google có xu hướng ưu tiên những nội dung trả lời thẳng vào vấn đề, đặc biệt ở phần đầu đoạn. Bạn có thể sử dụng cách trình bày tương tự đoạn trích nổi bật, với câu trả lời trực tiếp và súc tích để tăng khả năng được chọn vào phần tổng hợp của AI.

Một nội dung càng dễ hiểu, càng sát với câu hỏi của người dùng thì càng có khả năng lọt vào mắt xanh của Google AI Overviews. Bên cạnh từ khóa chính, bạn cũng nên khéo léo lồng ghép các cụm từ liên quan để mở rộng ngữ nghĩa và giúp hệ thống AI nắm rõ bối cảnh toàn bài.

Viết nội dung đúng với ý định tìm kiếm của người dùng

Mỗi truy vấn tìm kiếm đều ẩn chứa một mục đích cụ thể, và để nội dung của bạn xuất hiện trong AI Overviews, điều quan trọng là phải phản ánh đúng điều người dùng thực sự muốn biết. Google từng cho biết người dùng thường thay đổi hành vi tìm kiếm theo hoàn cảnh và mục tiêu, đôi khi chỉ trong vài phút đã chuyển từ việc tra cứu thông tin sang quyết định mua hàng.

Để nội dung được AI đánh giá cao, bạn cần xác định đúng Search Intent. Có thể đó là nhu cầu tìm hiểu kiến thức, so sánh sản phẩm, hay tìm nơi mua hàng đáng tin cậy. Khi nội dung khớp với ý định đó, Google sẽ ưu tiên hiển thị bài viết, đặc biệt trong phần tổng hợp AI Overviews.

Bạn có thể xác định Search Intent thông qua:

• Từ khóa: Phân tích ngữ nghĩa từ khóa sẽ giúp bạn đoán được người dùng đang cần thông tin dạng nào: hướng dẫn, đánh giá hay mua sắm.
• SERPs: Quan sát trang kết quả tìm kiếm, đặc biệt các tính năng như People Also Ask, đoạn trích nổi bật, video hoặc hình ảnh. Đây là tín hiệu rõ ràng về loại nội dung mà Google cho là phù hợp nhất với truy vấn đó.

Đẩy mạnh thứ hạng trên trang kết quả tìm kiếm (SERPs)

AI Overviews thường trích xuất thông tin từ các nguồn nằm trong top đầu của kết quả tìm kiếm, vì thế bạn cần đầu tư nâng cao vị trí bài viết trên SERPs nếu muốn tăng khả năng xuất hiện trong phần tổng hợp của AI.

Dựa trên nghiên cứu từ Surfer SEO, hơn một nửa nội dung được AI chọn đến từ 10 kết quả đầu tiên. Điều này chứng tỏ rằng SEO truyền thống vẫn đóng vai trò nền tảng cho khả năng hiển thị trong Google AI Overviews. Để cải thiện thứ hạng, bạn nên tập trung vào:

• Tối ưu SEO on-page toàn diện: Sử dụng từ khóa chính xác và linh hoạt, kết hợp thêm các cụm từ liên quan để làm rõ ngữ nghĩa. Ngoài ra, cần đảm bảo cấu trúc bài viết dễ đọc, thân thiện với cả người dùng và công cụ tìm kiếm.
• Xây dựng backlink chất lượng: Liên kết từ các website uy tín đến nội dung của bạn sẽ tăng độ tin cậy tổng thể cho trang. Đây là yếu tố được cả Google và AI Overviews xem trọng khi lựa chọn nguồn tham khảo.

Nội dung rõ ràng, dễ đọc

Khi xây dựng nội dung nhằm tối ưu cho Google AI Overviews, cách bạn trình bày thông tin đóng vai trò rất quan trọng. AI có xu hướng ưu tiên các đoạn nội dung ngắn gọn, mạch lạc và dễ hiểu để dễ dàng trích xuất. Theo thống kê từ Surfer SEO, có đến 78% nội dung được hiển thị trong AI Overviews đều có chứa danh sách liệt kê.

Bạn có thể cải thiện độ dễ đọc bằng cách:

• Ưu tiên câu văn ngắn: Nên viết từng câu chứa một ý rõ ràng, tránh lối viết kéo dài, nhiều mệnh đề khiến người đọc khó theo dõi.
• Dùng từ quen thuộc: Những thuật ngữ chuyên môn nếu cần thiết thì nên được giải thích ngay trong văn bản để ai cũng có thể hiểu.
• Tổ chức nội dung hợp lý: Sử dụng hệ thống tiêu đề phụ như H2, H3 để chia nhỏ nội dung theo từng chủ điểm. Đồng thời, hãy chia đoạn hợp lý, trình bày thông tin dưới dạng gạch đầu dòng hoặc bảng nếu cần thiết.
• Tăng tính trực quan: Chèn hình ảnh minh họa, biểu đồ hoặc định dạng chữ in đậm cho các cụm từ quan trọng giúp người đọc dễ nắm bắt thông tin nhanh chóng.

Thường xuyên cập nhật nội dung để giữ tính mới và độ tin cậy

Google luôn đánh giá cao các trang có nội dung được cập nhật đều đặn, đặc biệt là với các chủ đề có thể thay đổi theo thời gian như công nghệ, y tế, tài chính hoặc pháp lý. Đây cũng là một yếu tố giúp AI Overviews lựa chọn nguồn tin phù hợp với truy vấn hiện tại nhất.

Bạn nên xây dựng thói quen kiểm tra hiệu suất bài viết qua Google Search Console để biết được đâu là những nội dung đang bị giảm traffic hoặc không còn phù hợp. Sau đó, hãy rà soát lại phần nội dung cũ, cập nhật số liệu, thay đổi ví dụ hoặc bổ sung thông tin mới khi cần.

Dù còn nhiều tranh luận xoay quanh cách Google AI Overviews tác động đến hành vi người dùng và hiệu suất SEO, nhưng một điều rõ ràng là bức tranh tìm kiếm đang thay đổi liên tục thời gian Các doanh nghiệp và người làm SEO nên học cách thích nghi và tối ưu nội dung theo hướng phục vụ giá trị cốt lõi mà Google hướng đến. Khi hiểu rõ AI Overviews là gì, bạn sẽ nhìn nhận được cơ hội đằng sau những thay đổi này để định hình chiến lược SEO hiệu quả hơn trong dài hạn.