Điều quan trọng nhất tạo nên sự thành công hay thất bại của mỗi doanh nghiệp chính là xác định được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân. Để có thể làm được điều này, doanh nghiệp cần phải sử dụng một phương pháp hợp lý. Đó chính là SWOT, vậy ma trận SWOT là gì? Cách phân tích và xây dựng SWOT ra sao? Bài viết dưới đây của Mona Media
SWOT là gì? SWOT là từ viết tắt chung cho 4 từ khác là Strength (điểm mạnh), Weakness (nhược điểm), Opportunities (Cơ hội) và Threats (thách thức) . Đây là mô hình phân tích kinh doanh đóng vai trò như một sự khởi đầu để tạo ra các chiến lược kinh doanh, được áp dụng rộng rãi cho mọi doanh nghiệp. Nó giúp doanh nghiệp định hướng lại kế hoạch phát triển, xây dựng gốc rễ phát triển chắc chắn, từ đó làm thay đổi việc kinh doanh theo hướng tích cực.
Trong mô hình này, điểm mạnh và điểm yếu là 2 yếu tố sinh ra từ chính doanh nghiệp đó. Nó cũng chính là 2 yếu tố có khả năng thay đổi được theo thời gian. Cơ hội và thách thức là những tác nhân bên ngoài mà doanh nghiệp không thể kiểm soát.
Phân tích SWOT là gì? Phân tích SWOT là phần quan trọng quyết định chiến lược sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đạt được thành công nhất định. Phân tích SWOT là phân tích 4 yếu tố trên, giúp doanh nghiệp xác định đúng đắn hướng đi trong tương lai của doanh nghiệp.
Việc này có thể áp dụng cho mọi hoạt động của doanh nghiệp hoặc từng bộ phận, dự án riêng biệt đã và đang được triển khai. Việc phân tích cụ thể như sau:
Điểm mạnh: đặc điểm cụ thể của từng công ty hoặc dự án có đem lại lợi thế cạnh tranh so với những đối thủ khácNhược điểm: có những yếu tố nào của doanh nghiệp và dự án bị đuối, kém cạnh tranh so với đối thủCơ hội: n hững nhân tố, tác động nào có thể khai thác được để giành lấy lợi thếThách thức: những điều có tác động xấu tới đà phát triển của doanh nghiệp.Xem thêm:
Ưu và nhược điểm của SWOT Ưu điểm Không tốn chi phí: Phương pháp SWOT là một trong những phương pháp phân tích tình trạng hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nó không chỉ có hiệu quả cao mà tiết kiệm được một lượng chi phí tương đối lớn.Có được kết quả quan trọng: SWOT đưa ra được cho doanh nghiệp những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội phát triển cùng với những thách thức mà doanh nghiệp có thể đối mặt. Từ đó các nhà lãnh đạo doanh nghiệp có thể rút ra được những kinh nghiệm để hoàn thiện dự án, tránh những rủi ro không đáng có.Ý tưởng mới: SWOT đem lại cho doanh nghiệp những ý tưởng mới cho hoạt động kinh doanh và phát triển. Nó cho bạn biết được lợi thế cũng như những khiếm khuyết. Từ đó, bạn sẽ rút ra những giải pháp để giải quyết các vấn đề phát sinh ở hiện tại và cả tương lai.Nhược điểm Kết quả đưa ra chưa chuyên sâu: Việc phân tích SWOT không phức tạp. Vì vậy, kết quả nhận về thường không phản ánh được chính xác hoàn toàn mọi khía cạnh của doanh nghiệp. Nó không phải là sự phản biện mà chỉ tập trung vào việc đưa ra dự án như thế nào. Điều này thể hiện rõ việc hoàn thiện đánh giá chưa được chuẩn chỉnh.Cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn: SWOT căn bản là không đủ để có thể đưa doanh nghiệp phát triển. Bởi nó chỉ tập trung vào việc nghiên cứu và phân tích chung chung mọi mặt.Chỉ là những đánh giá chủ quan: Phân tích đầy đủ sẽ bao gồm mọi khía cạnh hoạt động của doanh nghiệp. Từ đó đưa ra những bằng chứng, dữ liệu xác thực, có thể đem đi so sánh được. Nhưng SWOT không thể làm được điều này. Những kết quả nó trả lại chỉ là những đánh giá thông qua nghiên cứu, dữ liệu có thể bị lỗi, chậm với thực tiễn phát triển của doanh nghiệp.Mô hình SWOT phù hợp với những đối tượng nào? Mô hình SWOT là một trong những kỹ thuật chiến lược thường xuyên áp dụng cho các cá nhân hoặc đơn vị doanh nghiệp tìm được thế mạnh, điểm yếu cũng như cơ hội và thách thức trên thị trường. Việc phân tích SWOT có thể làm rõ mục tiêu đầu tư và xác định những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp tới mục tiêu này.
Một số đối tượng cụ thể mà mô hình SWOT có thể áp dụng thành công:
Lập kế hoạch chiến lược phát triển Brainstorm ý tưởng Đưa ra quyết định Phát triển những điểm mạnh, loại bỏ những nhược điểm đang tồn tại Giải quyết nhiều vấn đề liên quan đến nội bộ doanh nghiệp như vấn đề nhân sự, cơ cấu tổ chức bộ lãnh đạo, vấn đề tài chính,… Cách phân tích và xây dựng mô hình SWOT chi tiết Để có thể biết được từng yếu tố trong SWOT có tác động như thế nào đối với doanh nghiệp, ta chỉ có cách phân tích từng yếu tố một. Hãy tưởng tượng việc SWOT analysis của bạn giống như một quán cà phê, với menu chính là các món: thế mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức. Việc phân tích SWOT của chúng ta được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Thiết lập mô hình SWOT Phân tích SWOT sẽ đơn giản hơn nếu bạn đưa chúng về dạng ma trận theo từng yếu tố. Như vậy, chỉ cần đọc lướt qua, ta cũng sẽ thấy luôn những tác động mà doanh nghiệp sẽ gặp trong toàn bộ quá trình lớn mạnh và phát triển.
Sau khi đã có được một ma trận hoàn hảo, bạn cần xây dựng một chiến lược kinh doanh từ những yếu tố đó. Nhưng lưu ý rằng, nó luôn phải đảm bảo được 4 yếu tố:
Phát triển, khai thác điểm mạnh Hạn chế và khắc phục điểm yếu Tận dụng những cơ hội Giảm thiểu rủi ro. Lý tưởng nhất, bạn nên kết hợp phân tích cả điểm mạnh điểm yếu, để từ đó biến nhược điểm thành thế mạnh để phát triển.
Bước 2: Phát triển thế mạnh Những thế mạnh mà bạn có thể phát hiện và khai thác đối với doanh nghiệp là:
Vị trí kinh doanh thuận lợi Trang bị cơ sở vật chất hiện đại, chất lượng Thương hiệu doanh nghiệp đã có tên tuổi, được biết tới nhiều Sản phẩm có mẫu mã thiết kế đa dạng, phong phú Mức chi phí phù hợp với túi tiền và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, doanh nghiệp của bạn nên phân tích những ưu điểm này kết hợp với những cơ hội được mở ra:
Nhu cầu của khách hàng về hàng hóa của bạn ngày một tăng Quy mô sản xuất và số lượng sản phẩm mới được mở rộng và được đón nhận Có tiềm năng phát triển lớn thông qua việc áp dụng công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, để có sự kết hợp này, bạn cần phải xem xét những thế mạnh nào của doanh nghiệp phù hợp với mỗi cơ hội phát triển trên.
Bước 3: Chuyển hóa rủi ro Việc những điểm mạnh của công ty bạn không được phát triển khi có cơ hội mà lại bị kìm hãm dưới những thách thức là điều không một doanh nghiệp nào mong muốn. Mọi doanh nghiệp đều mong muốn tìm và phát huy được những thế mạnh, nhưng việc giảm thiểu được những rủi ro mới là chuyện khó.
Rủi ro không phải là thứ có thể lường trước và không phải ai cũng đoán được những gì sẽ xảy ra trong tương lai. Vì vậy, việc cải thiện những rủi ro từ nội bộ là điều cần thiết. Nó sẽ giúp doanh nghiệp có được nền móng vững mạnh, không bị lung lay trước những rủi ro bộc phát xảy ra trong tương lai.
Bước 4: Tận dụng cơ hội Khi doanh nghiệp của bạn muốn phát triển dựa trên việc cải thiện điểm yếu, bạn cần có cái nhìn đúng đắn về công ty mình, đặc biệt là những điểm mạnh và điểm yếu.
Để tận dụng triệt để những cơ hội sẵn có, các doanh nghiệp thường áp dụng chiến lược thâm nhập thị trường. Chiến lược này chỉ ra rằng, bạn nên sử dụng việc giao hàng để mở rộng lượng khách hàng tiềm năng, đồng thời phát triển được thương hiệu cá nhân. Điều này giúp việc quảng bá sản phẩm của doanh nghiệp rút ngắn chi phí, không cần mở quá nhiều chi nhánh nhưng hoạt động kinh doanh vẫn tốt.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm chiến lược loại bỏ yếu điểm hiệu quả.
Bước 5: Loại bỏ các mối đe dọa Trên thực tế, bạn không thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro xảy ra đối với doanh nghiệp. Vì thế, dự đoán trước chúng có thể giảm thiểu được nhiều thiệt hại do nhiều yếu tố khách quan gây ra cho doanh nghiệp của bạn.
Ngày nay, việc loại bỏ các mối đe dọa là mục tiêu phát triển hàng đầu của nhiều doanh nghiệp. Thế nên, nếu muốn phát triển, bạn cần nhìn nhận trực tiếp vào những mối đe dọa của doanh nghiệp. Sự đe dọa của mỗi một thách thức sẽ có những cách xử lý khác nhau.
4 mối đe dọa lớn nhất của tất cả mọi doanh nghiệp là:
Tỷ lệ cạnh tranh cực mạnh Đối thủ lớn nhỏ khác nhau rất nhiều Xu hướng và nhu cầu của khách hàng không ngừng thay đổi Chi phí cho hoạt động sản xuất không cố định. Ví dụ phân tích mô hình SWOT Nếu bạn vẫn chưa hình dung ra được cách thức hoạt động của mô hình SWOT, chúng ta sẽ đi vào một ví dụ cụ thể sau đây:
Starbuck đã áp dụng mô hình SWOT và có được những phân tích như sau:
Điểm mạnh: Là một trong top các thương hiệu cà phê nổi tiếng toàn cầu Trở thành top 100 những công ty có điều kiện làm việc lý tưởng Sứ mệnh giàu giá trị nhân văn Đáp ứng được hầu hết các nhu cầu của khách hàng Điểm yếu: Khả năng cải tiến sản phẩm hay gặp thất bại Phải đầu tư ra nhiều nước để phân chia rủi ro Dựa dẫm vào bán lẻ cà phê nên không nổi trội ở những sản phẩm khác Cơ hội: Rất giỏi nắm bắt cơ hội Đã từng hợp tác với Hewlett Packard, cho khách hàng tự tay tạo CD âm nhạc riêng Có thể bán lẻ các sản phẩm của Starbuck Có thể mở rộng thị trường Ảnh hưởng to lớn đến từ thương hiệu Thách thức: Chỗ đứng của Starbuck liệu có trụ vững trong tương lai Sự tăng giá của cà phê và nguyên liệu Bị ăn cắp bản quyền Xuất hiện nhiều đối thủ cạnh tranh cùng một dòng sản phẩm. Trên đây là tất cả những thông tin liên quan đến mô hình SWOT cùng với cách ứng dụng SWOT cho doanh nghiệp. Có thể ban đầu, bạn sẽ không quen khi áp dụng nó vào công việc nhưng, nó sẽ đem lại những hiệu quả to lớn mà bạn không thể ngờ.
Có thể bạn quan tâm:
